Dlaczego współpraca między rodzicami a żłobkiem i przedszkolem jest potrzebna?

Dziecko spędzając w żłobku lub w przedszkolu cały dzień, spożywa tam najczęściej 2 posiłki główne – śniadanie i obiad oraz 2 posiłki uzupełniające – drugie śniadanie i podwieczorek. Taki model żywienia najmłodszych pokrywa 75% ich dziennego zapotrzebowania na składniki odżywcze. Oznacza to, że po powrocie do domu na talerzu małego smakosza powinna zagościć już jedynie kolacja, zawierająca składniki uzupełniające żłobkowy czy przedszkolny jadłospis. Jak to wygląda w praktyce? Przedstawiamy wyniki badania programu „Zdrowo jemy, zdrowo rośniemy” przeprowadzone w marcu br.

Aby mały organizm mógł się prawidłowo rozwijać, należy zaspokoić wszystkie jego potrzeby, z których najważniejszą jest prawidłowo zbilansowana dieta. Chociaż to powszechnie dostępna wiedza, badanie przeprowadzone na zlecenie programu „Zdrowo jemy, zdrowo rośniemy” współtworzonego przez Fundację Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego, Fundację NUTRICIA, Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Instytut Matki i Dziecka oraz Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości pokazuje, że nie zawsze jest ona wykorzystywana w praktyce lub zasady zbilansowanej diety niemowląt i małych dzieci są przestrzegane wybiórczo. Zalecenia dotyczące żywienia dzieci są kierowane do dorosłych i to oni są odpowiedzialni za kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych najmłodszych, a tym samym wpływają na ich przyszłe zdrowie. Dlatego powstał program „Zdrowo jemy, zdrowo rośniemy”, którego głównym celem jest wzrost świadomości na temat roli żywienia we wczesnym okresie życia wśród pracowników żłobków i przedszkoli oraz rodziców, promowanie zrównoważonej diety, a także kształtowanie u dzieci właściwych nawyków żywieniowych.

Śniadanie na dobry początek dnia

Na rytm dnia dziecka duży wpływ mają rodzice – nabyte w pierwszych latach życia przyzwyczajenia będą kontynuowane w późniejszym życiu. Jeśli dziecko budzi się na ok. 1-1,5 godziny przed wyjściem do żłobka lub przedszkola, możemy przyzwyczaić je do jedzenia śniadania przed wyjściem z domu. Dzięki niemu dziecko do czasu  śniadania podanego w placówce będzie miało siłę i energię do aktywnego uczestniczenia w porannych zabawach. 86% badanych rodziców deklaruje, że dziecko przed wyjściem do żłobka czy przedszkola zjada posiłek, przy czym w zdecydowanej większości takich przypadków (61%) jest to sytuacja codzienna. 14% rodziców przyznaje, że dziecko nigdy nie jada przed wyjściem do placówki*. Warto dowiedzieć się, o której godzinie w placówce podawane jest śniadanie i dopasować poranny harmonogram posiłków w domu do tego w żłobku czy przedszkolu, aby dziecko nie zjadało dwa razy pierwszego posiłku w ciągu dnia.

Przy wspólnym stole

Dziecko spędza w placówce średnio około 8 godzin dziennie – tyle, co dorosły w miejscu pracy. W tym czasie opiekę nad najmłodszymi, a więc również nadzór nad ich dietą, sprawują opiekunowie. Z deklaracji rodziców wynika, że niemal wszystkie dzieci zjadają w przedszkolu śniadanie (pierwsze lub drugie) oraz obiad. Na podwieczorek zostaje 81% dzieci*. Wszystkie posiłki w żłobku czy w przedszkolu są spożywane przy wspólnym stole, wśród rówieśników, co poprzez obserwację i naśladowanie innych, może ułatwić dzieciom akceptację nowych lub nielubianych wcześniej smaków.

Obiad do potęgi drugiej

Wracając po całym dniu do domu, dziecko, według ustalonego przez żłobek czy przedszkole harmonogramu dnia, jest już po śniadaniu, obiedzie i podwieczorku. Zgodnie z modelowym rozkładem posiłków w następnej kolejności powinno więc otrzymać kolację. Często na małym talerzyku pojawia się jednak obiad. Drugi w ciągu kilku godzin. Połowa badanych rodziców przyznaje, że po powrocie z przedszkola dziecko zjada w domu obiad, podwieczorek w domu dostaje 41% dzieci*, podczas gdy ich miejsce powinna zająć uwzględniająca niedostarczone w ciągu dnia składniki kolacja zjadana przy wspólnym stole. Zbyt duża dzienna liczba posiłków jest powszechnym problemem, przez co dieta niemowląt i małych dzieci nie jest prawidłowo zbilansowana. To oznacza, że nie dostają one odpowiednich ilości składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego rozwoju młodego organizmu.

Rodzice vs. placówka

Na kim spoczywa odpowiedzialność za prawidłowe odżywienie najmłodszych? Dziecko je w żłobku lub przedszkolu większość posiłków, a te podawane w domu powinny być uzupełnieniem codziennej diety. Tygodniowy jadłospis placówki jest ogólnodostępny – najczęściej można znaleźć go na tablicy przy wejściu. Tylko 37% badanych rodziców deklaruje, że uwzględnia w posiłkach przygotowywanych dziecku po powrocie ze żłobka lub przedszkola to, co jadło wcześniej w placówce. 17% z nich przyznaje, że nie zwraca uwagi na jadłospis przygotowany przez żłobek czy przedszkole. Jednocześnie blisko co trzeci podaje dziecku to, co jada reszta rodziny, a 12% spełnia zachcianki dziecka*. Tymczasem dziecko w pierwszych latach życia ma specjalne potrzeby żywieniowe, a jego wrażliwy na niedobory lub nadmiar składników odżywczych organizm różni się od organizmu dorosłych. Stopniowo postawy rodziców zmieniają się na lepsze – są oni coraz bardziej świadomi potrzeb żywieniowych najmłodszych. Wciąż jednak należy pamiętać, że kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych dzieci, a więc dbanie o ich przyszłość, to zadanie zarówno żłobka czy przedszkola, jak i rodziców oraz opiekunów małych dzieci. Pozytywne efekty w przyszłości może przynieść jedynie współpraca między rodzicami i placówką. Organizatorzy programu „Zdrowo jemy, zdrowo rośniemy” chcą wspierać kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych na przyszłość, dlatego jego działania podkreślają korzyści, które płyną ze współpracy pomiędzy placówkami a rodzicami. Warto przekonać się, co może zaoferować placówce program „Zdrowo jemy, zdrowo rośniemy” na stronie internetowej: www.zdrowojemy.info.